Veelgestelde vragen over systemische begeleiding in organisaties

Systemische begeleiding helpt organisaties zicht te krijgen op wat er onder de oppervlakte speelt.

We richten ons niet op individuen, maar op het geheel: het systeem van relaties, geschiedenis en dynamiek waarin mensen met elkaar verbonden zijn.

Door te verkennen en erkennen wat er werkelijk aan de orde is, ontstaat inzicht, overzicht en handelingsruimte.


1. Wat is systemische begeleiding voor organisaties?

Systemische begeleiding richt zich op het geheel of delen van een organisatie — niet op de mensen afzonderlijk, maar op het systeem waar zij deel van uitmaken.

We onderzoeken hoe verleden, structuur, verhoudingen en onbewuste loyaliteiten invloed hebben op wat zich vandaag laat zien.

Het doel is niet om problemen (snel) op te lossen, maar om te begrijpen waarom iets is zoals het is, en wat er nodig is om het systeem weer te laten stromen.


2. Waarom is systemisch werk belangrijk voor organisaties?

Veel organisaties lopen tegen vraagstukken aan die zich herhalen of niet oplossen via gewone interventies. Denk aan spanningen tussen afdelingen, terugkerend verloop, onduidelijkheid over richting of verminderde vitaliteit.

Systemisch werk maakt zichtbaar wat onder de oppervlakte speelt — vaak onbewuste dynamieken die gedrag, besluitvorming of samenwerking beïnvloeden.

Door deze te erkennen, ontstaat ruimte voor beweging en duurzame verandering.

Soms laat systemisch werk ook zien dat een onderdeel of een fase van de organisatie zijn bestemming heeft bereikt — en dat er mogelijk iets nieuws mag ontstaan.


3. Werken jullie met mensen of met systemen?

Wij werken met systemen, niet met mensen.

Mensen zijn dragers van iets wat groter is dan zijzelf: een organisatoriesysteem met zijn eigen logica en geschiedenis.

Door dat grotere geheel te onderzoeken, kunnen patronen worden herkend en erkend — zonder iemand persoonlijk verantwoordelijk te maken.

Dat brengt rust, helderheid en vaak vanzelf een nieuwe richting.


4. Wat gebeurt er tijdens een systemische begeleiding?

In een traject verkennen we samen de vraag van de organisatie. Daarna maken we via gesprekken, opstellingen of andere vormen onderliggende dynamieken zichtbaar.

We werken met verkenning en erkenning:

Verkenning brengt in beeld wat zich werkelijk afspeelt.

Erkenning schept ruimte voor wat er is — zonder oordeel of poging tot ‘reparatie’.

Van daaruit ontstaat vanzelf inzicht, overzicht en handelingsruimte — drie bewegingen die wezenlijke verandering mogelijk maken.


5. Wat is het verschil met reguliere organisatieadviestrajecten?

Een regulier adviestraject zoomt vaak in op problemen en zoekt naar oplossingen of een plan van aanpak.

Systemisch werk kijkt eerst naar het geheel en probeert te begrijpen wat het systeem probeert te laten zien.

Het is geen vervanging, maar een waardevolle aanvulling:

wanneer de systemische lagen worden meegenomen, ontstaat vaak vanzelf richting — met minder inspanning dan gedacht.

6. Hoe ziet een systemische begeleiding eruit?

Een traject start met een verkennend gesprek waarin we de vraag en context onderzoeken.

Daarna volgt een fase waarin we systemisch kijken naar de organisatie — via gesprekken, opstellingen of observaties.

De inzichten die daaruit ontstaan vormen het uitgangspunt voor verdere begeleiding of reflectie.

Het tempo en de vorm worden afgestemd op de aard van het vraagstuk.


7. Hoe lang duurt een systemisch begeleidingstraject?

Dat hangt af van de vraag en van de beweging die het systeem vraagt.

Soms is één sessie al verhelderend; andere trajecten lopen over meerdere maanden.

Het doel is niet snelheid, maar diepgang — zodat inzichten ook werkelijk kunnen doorwerken.

8. Wat levert systemische begeleiding op?

  • Inzicht in onderliggende patronen en dynamieken
  • Overzicht in complexe situaties
  • Erkenning van wat gehoord of gezien wil worden
  • Inzicht in wat voltooid is of zijn bestemming heeft bereikt
  • Nieuwe handelingsruimte en helderheid in besluitvorming
  • Meer rust, vertrouwen en richting binnen het team of de organisatie

Systemisch werk brengt wezenlijke verandering van binnenuit — geen snelle oplossing van buitenaf.


9. Wat vraagt dit van de organisatie?

Systemisch werken vraagt openheid en bereidheid om te kijken naar wat zich werkelijk laat zien — ook als dat onverwacht is.

Het vraagt geen voorbereiding in de zin van plannen of data verzamelen, maar wel een houding van onderzoek en ontvankelijkheid.

Alles wat zich toont, mag er zijn. Juist in dat onbevangen kijken ontstaat vaak rust en helderheid.


10. Is dit iets voor onze organisatie?

Systemische begeleiding is helpend als:

•Problemen zich blijven herhalen ondanks eerdere inspanningen

•Er onduidelijkheid of spanning heerst zonder duidelijke oorzaak

•Besluiten moeilijk landen of energie weglekt

•Er behoefte is aan meer rust, richting of verbinding

Wanneer je het gevoel hebt dat er “iets onder zit”, is dat vaak het moment om systemisch te kijken.

Het helpt organisaties om opnieuw hun natuurlijke ordening en richting te vinden.


11. Hoe kan ik meer informatie krijgen of een traject starten?

Je kunt contact opnemen voor een verkennend gesprek. Of zet meteen een eerste stap en maak een afspraak.

Samen onderzoeken we of systemische begeleiding past bij jullie vraag en context.


Heb je een vraag die hier niet tussen staat?

Neem gerust contact met ons op — we denken graag met je mee. post@hartenplek.nl | 📞 06 2470 6216 / 06 2297 9296. Of sluit een keer aan bij ons online vragenuurtje (elke 1e donderdag van de maand).

Heb je een andere vraag? We horen het graag

WAT ONZE CLIËNTEN ZEGGEN OVER ONS WERK IN ORGANISATIES

Waardevolle resultaten behaald

Hart & Plek heeft ons ondersteund bij het reflecteren op onze waarden als organisatie.

De openheid die jullie, Rob en Pien, in het team creëerden door de gekozen werkvormen en jullie eigen openheid, maakten dat er waardevolle resultaten zijn behaald.

Deze hebben we meegenomen en bieden nog steeds voedingsbodem voor onze werkwijze en reflecties.

Dank dat jullie de dialoog in ons team opgang hebben gebracht!

Jacqueline Dijkstra / Stichting Wegloophuis Utrecht

Verhelderende inzichten en vertrouwen in de toekomst

Mijn broer en ik moesten een keuze maken over de toekomst van het familiebedrijf.

Rob en Pien hebben ons daarbij zeer fijn begeleid. Hun aanpak was goed afgestemd op ons tijdspad, maar ook op de verschillende behoeften.

Hun schriftelijke terugkoppeling en huiswerk leidde tot constructieve gesprekken tussen ons.

Resultaat: verhelderende inzichten en vertrouwen in de toekomst.

Dank Pien & Rob!

Toekomstig eigenaren familiebedrijf

Gestimuleerd om stil te staan bij belangrijke vragen

Aan de hand van sessies gingen we helemaal terug naar de basis. We werden tijdens de sessies echt gestimuleerd om stil te staan bij vragen over DNA, onze rol, onze doelgroepen, kernactiviteiten, iets wat je anders niet zo snel doet. Op aanraden van Rob werden er ook een aantal externe betrokkenen bij gehaald.

Tijdens een van de sessies hebben we een organisatieopstelling gedaan. Dat was ontzettend interessanten en leverde nieuwe inzichten op.

Door onze stichting in een ruimte te positioneren met onze partners, ons publiek, de kunstenaars en andere betrokkenen kwamen we erachter waar we op zoek moeten naar meer samenwerking of juist wat meer afstand moeten nemen.

Kim Uittenhout / Stichting Kunstvat
lees meer reviews van cliënten